Aktualności

28 października 2024 r. Ministerstwo Cyfryzacji przedstawiło projekt Strategii Cyfryzacji Polski do 2035 roku. Co zaproponowano dla przedsiębiorców zwłaszcza z sektora MŚP?
 – informuje dr n. pr. Marek Woch – Ekspert Centrum Legislacji Federacji Przedsiebiorcy.pl

Cyfrowa Transformacja Przedsiębiorstw w Polsce: Diagnoza  

Cyfrowa transformacja to proces, który rewolucjonizuje sposób, w jaki przedsiębiorstwa funkcjonują. W Polsce, podobnie jak na całym świecie, obserwujemy coraz większe zainteresowanie tym tematem. Jednak, aby zrozumieć, jak wygląda ta transformacja w Naszym Kraju, warto przyjrzeć się bliżej aktualnej sytuacji.

Stan obecny cyfrowej transformacji w Polsce

Badania wskazują, że polskie firmy coraz częściej dostrzegają potrzebę cyfrowej transformacji. Wzrasta świadomość, że inwestycje w technologie cyfrowe są niezbędne do utrzymania konkurencyjności na globalnym rynku. Jednakże, proces ten przebiega w różnym tempie i z różną intensywnością w zależności od branży, wielkości firmy oraz jej kultury organizacyjnej.

Najważniejsze obserwacje:

• Wzrost priorytetu: Cyfrowa transformacja staje się jednym z najważniejszych celów strategicznych wielu polskich przedsiębiorstw.
• Inwestycje w technologie: Firmy coraz chętniej inwestują w nowe technologie, takie jak sztuczna inteligencja, big data, chmura obliczeniowa czy Internet Rzeczy.
• Wyzwania: Pomimo postępów, wiele polskich firm wciąż boryka się z wyzwaniami związanymi z transformacją cyfrową, takimi jak brak kompetencji pracowników wynikających
  z deficytu szkoleń, opór przed zmianami czy brak jasnej strategii.
• Zróżnicowanie: Tempo transformacji różni się w zależności od branży. Firmy technologiczne są zazwyczaj bardziej zaawansowane, natomiast tradycyjne branże często dopiero zaczynają swoją drogę.

Wyniki badań

Kilka przeprowadzonych w Polsce badań pozwala lepiej zrozumieć stan cyfrowej transformacji:

• Wykazano, że w ciągu ostatnich lat znacząco wzrósł odsetek polskich firm, które uznają cyfrową transformację za swój priorytet. Jednakże, wiele firm ma problemy z osiągnięciem zamierzonych celów.
• Wykazano, że polskie przedsiębiorstwa często zbyt wąsko rozumieją cyfrową transformację, skupiając się głównie na technologiach, a pomijając aspekty kulturowe
  i organizacyjne.

Najważniejsze obszary transformacji

Cyfrowa transformacja obejmuje wiele obszarów działalności przedsiębiorstwa. W Polsce najczęściej dotyczy:

• Digitalizacji procesów biznesowych: Automatyzacja i optymalizacja procesów, takich jak produkcja, logistyka czy obsługa klienta.
• Wdrożenia nowych technologii: Sztuczna inteligencja, big data, chmura obliczeniowa, Internet Rzeczy.
• Budowy nowoczesnych kanałów sprzedaży: E-commerce, marketing cyfrowy, sprzedaż mobilna.
• Zmiany w kulturze organizacyjnej: Kształtowanie kultury innowacyjności, otwartości na zmiany i współpracy.

Podsumowanie

Cyfrowa transformacja jest nieuniknionym procesem, który ma ogromny wpływ na polską gospodarkę. Chociaż polskie firmy coraz częściej podejmują działania w tym obszarze, wciąż wiele jest do zrobienia. Sukces transformacji zależy od wielu czynników, takich jak jasna strategia, inwestycje w technologie, rozwój kompetencji pracowników oraz odpowiednie wsparcie ze strony państwa.

Co zaproponowało Ministerstwo Cyfryzacji w projekcie Strategii dla przedsiębiorców zwłaszcza z sektora MŚP?

W projekcie Strategii wskazano podobnie, jak w powyższej diagnozie przygotowanej przez
dr Marka Woch, że „poziom zaawansowania technologicznego polskich firm, w tym zwłaszcza małych i średnich przedsiębiorstw, wymaga podniesienia, aby możliwy był wzrost ich produktywności”.

Dlatego zaproponowano w projekcie Strategii, że realizację celów umożliwić ma:

1. a) Powołanie podmiotu koordynującego transformację cyfrową przedsiębiorstw, w tym zwłaszcza sektora MŚP, który definiowałby cele i działania, monitorował postępy, oceniał stopień realizacji zakładanych celów, identyfikował potrzeby technologiczne oraz oczekiwania i możliwości MŚP;
2. b) Opracowanie wspólnej i spójnej na poziomie krajowym wizji cyfryzacji przedsiębiorstw, w tym przede wszystkim sektora MŚP, uwzględniającej wpływ dużych przedsiębiorstw na cyfryzację MŚP
   w ich łańcuchu dostaw, a także określającej strategie i standardy, które będą wspierać integrację MŚP z cyfrowymi rozwiązaniami wdrażanymi przez duże firmy;
3. c) Zapewnienie zrozumiałości i dostępności informacyjnej programów wspierających cyfryzację przedsiębiorstw;
4. d) Udostępnienie w jednym miejscu kompleksowej informacji o dostępnych programach wsparcia oraz przeznaczonych dla przedsiębiorców materiałach i szkoleniach;
5. e) Prowadzenie działań edukacyjnych budujących świadomość korzyści płynących z procesu cyfryzacji oraz rozwoju kompetencji cyfrowych pracowników i kadry menedżerskiej;
6. f) Ocena istniejących rozwiązań wspierających cyfryzację przedsiębiorstw oraz zaprojektowanie, na podstawie przeprowadzonej diagnozy, i zaimplementowanie nowych instrumentów wspierających transformację cyfrową przedsiębiorstw, które będą dopasowane do potrzeb poszczególnych kategorii przedsiębiorców;
7. g) Określenie branży kluczowych, które gwarantują transfer technologii i tworzenie wewnętrznego łańcucha dostaw opartego na rodzimych firmach, w których Polska posiada potencjał do przewagi konkurencyjnej i skierowanie w te obszary celowanych działań. Kluczowe będą te branże, które mają istotny wpływ na polskie PKB, duży udział w eksporcie oraz znaczący potencjał wzrostu produktywności w wyniku transformacji cyfrowej i wdrażania technologii Przemysłu 4.0.;
8. h) Wprowadzenie instrumentu „Cyfrowy start dla biznesu”, który wspierałby nowopowstałe firmy
   w rozwoju cyfrowym. Pakiet ten zawierałby propozycje rozwiązań, cyfryzujących procesy biznesowe już na początku działania firmy i ułatwiających jej prowadzenie – np. oprogramowanie biurowe, księgowe i finansowe, zarządzania relacjami z klientami oraz dokumentami, programy do komunikacji i współpracy, oprogramowanie cyberbezpieczeństwa, ewentualnie systemy planowania zasobów przedsiębiorstwa;
9. Świadczenie usług dla przedsiębiorców polegających w szczególności na doradztwie, szkoleniach, rozwoju umiejętności, możliwości przetestowania i eksperymentowania rozwiązań
   w ramach pilotaży oraz wsparcia w znalezieniu źródeł finansowania transformacji cyfrowej
   (na przykładzie sieci EDIH – European Digital Innovation Hubs, czyli europejskich centrów innowacji cyfrowych).

Wnioski

Dla przedsiębiorców kluczowe znaczenie mają konkrety przywołane w projekcie Strategii:

1. a) Pełna cyfryzacja relacji między przedsiębiorcami a państwem (w tym m.in. poprzez cyfryzację zamówień publicznych czy procesów budowlanych);
2. b) Wprowadzenie zasady „tylko raz”, co oznacza, że obywatele i przedsiębiorstwa dostarczają swoje dane administracji publicznej tylko raz, a administracja publiczna następnie wewnętrznie udostępnia te dane pomiędzy instytucjami, unikając obciążania obywateli i przedsiębiorców;
3. c) Ułatwianie przedsiębiorcom dotarcie do źródeł finansowania technologii Przemysłu 4.0, w tym ulg podatkowych i grantów na innowacje, kredytów technologicznych i programów pilotażowych wdrożeń.

Niestety w projekcie Strategii można zauważyć, że Ministerstwo Cyfryzacji przejawia tendencję zakładającą centralizację poszczególnych procesów, uważając, że nad wszystkim zapanuje –
i każde działanie będzie można „zapisać w pliku Excel” i później nadzorować i kontrolować.

Analogiczne przekonanie wyłania się z analizy projektu ustawy o systemach sztucznej inteligencji, który nie jest o sztucznej inteligencji, tylko co do zasady o stworzeniu instytucji nadzoru nad sztuczną inteligencją. Szerzej: https://kancelariarzecznika.pl/serwis-informacyjny/analiza-projektu-ustawy-o-systemach-sztucznej-inteligencji.html

Dlatego w imieniu przedsiębiorców zapraszam Państwa do przesyłania uwag do 15 listopada
2024 r. na: e-mail: m.woch@przedsiebiorcy.pl

Strategia Cyfryzacji Państwa. Projekt do konsultacji społecznych

https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/strategia-cyfryzacji-polski-do-2035-roku

Dr n. pr. Marek Woch – Ekspert Centrum Legislacji Federacji Przedsiebiorcy.pl